تنیسفا – در تنیس به شیوه در دست گرفتن راکت «گریپ» گفته میشود که انواع مختلفی دارد. گریپ تعیینکننده زاویه صفحه راکت به هنگام تماس با توپ است و به همین جهت گریپی که با آن ضربه میزنید تأثیر مستقیمی بر میزان چرخش و سرعت توپ دارد. آشنایی با انواع گریپ و کاربرد هر یک اولین قدم در راه یادگیری ضربات مختلف است که در ادامه به آن میپردازیم.
مقطع دسته راکت تنیس به شکل یک هشتضلعی است که برای پیدا کردن گریپهای مختلف از آن کمک میگیریم. به این منظور، اضلاع دسته راکت را مطابق تصویر زیر از یک تا هشت شمارهگذاری کرده و از مفصل نخست انگشت اشاره به عنوان مبنا برای تعیین گریپ بهره میبریم. برای افراد چپدست شمارهگذاری در جهت عکس صورت میگیرد.
گریپ کانتیننتال
در گریپ کانتیننتال مفصل انگشت اشاره روی لبه شماره دو قرار میگیرد. گریپ کانتیننتال پرکاربردترین نوع گریپ است و بهطور معمول برای ضربات سرویس، اسمش، والی، اسلایس، دراپشات و توپهای کمارتفاع و نزدیک به زمین و ضربات دفاعی استفاده میشود.
معایب: اگرچه در گذشته از گریپ کانتیننتال برای زدن تمام ضربات استفاده میشد، اما امروزه این گریپ برای بازی کردن از انتهای زمین و زدن ضربات پرقدرت کارایی و ثبات لازم را ندارد. همچنین به دلیل زاویه نسبتاً بازی که گریپ کانتیننتال به صفحه راکت میدهد، ایجاد پیچ رو با استفاده از آن دشوار است.
گریپ فورهند ایسترن
در گریپ ایسترن مفصل انگشت اشاره روی لبه شماره سه قرار میگیرد. گریپ ایسترن سادهترین نوع گریپ برای یادگیری ضربه فورهند است و با استفاده از آن میتوان ضربات بدون پیچ (Flat) و سریعی به توپ زد. این گریپ همچنین برای ایجاد پیچ رو کارایی قابل قبولی دارد. گریپ ایسترن فاصله کمی با گریپ کانتیننتال دارد و به همین جهت برای افرادی که به سمت تور هجوم میبرند امکان تغییر سریع گریپ را برای زدن والی فراهم میکند.
معایب: ضربه زدن به توپ در ارتفاع بالاتر از شانه با این گریپ دشوار است که این موضوع میتواند در رالیهای طولانی برای شما دردسرساز شود.
گریپ سمیوسترن
در گریپ سمیوسترن مفصل انگشت اشاره روی لبه شماره چهار قرار میگیرد. امروزه اغلب بازیکنان از گریپ سمیوسترن برای ضربه فورهند استفاده میکنند. این گریپ برای ایجاد پیچ رو و ضربه زدن به توپهایی که ارتفاع زیادی دارند بسیار مناسب است. گریپ سمیوسترن به شما اجازه میدهد با قدرت و در عین حال اطمینان خاطر بیشتری به توپ ضربه بزنید چراکه پیچ رو باعث حرکت قوسیشکل توپ شده و احتمال برخورد آن با تور و یا بیرون رفتن آن را کاهش میدهد.
معایب: از آنجاکه گریپ سمیوسترن به صورت طبیعی باعث بسته شدن صفحه راکت میشود، ضربه زدن به توپهای کوتاه و کمارتفاع با استفاده از آن اندکی دشوار است و مهارت بیشتری میطلبد.
گریپ وسترن
در گریپ وسترن مفصل انگشت اشاره روی لبه شماره پنج قرار میگیرد. گریپ وسترن همانند گریپ سمیوسترن از قابلیت بالایی برای ایجاد پیچ رو و ضربه زدن به توپهای بلند برخوردار است و با استفاده از آن میتوان بیشتر از هر گریپ دیگری به توپ پیچ داد. پیچ رو علاوه بر اینکه حفظ توپ را در زمین برای شما آسانتر میسازد، باعث پرش بلندتر توپ شده و کنترل آن را برای حریف دشوارتر میکند.
معایب: در این گریپ قسمت عمده کف دست در ناحیه زیرین دسته راکت قرار میگیرد و زاویه صفحه راکت به هنگام ضربه زدن نسبت به گریپهای ایسترن و سمیوسترن بستهتر است که این مسئله برگشت دادن توپهای کمارتفاع و کوتاه را با سختی همراه میکند.
گریپ بکهند دودستی
در گریپ بکهند دو دستی مفصل مبنای دست راست روی لبه شماره دو و مفصل مبنای دست چپ روی لبه شماره 6 و یا 7 قرار میگیرد. این گریپ برای ضربه بکهند دو دستی استفاده میشود که نسبت به بکهند یکدستی از ثبات و پایداری بیشتری برخوردار بوده و یادگیری آن برای افراد مبتدی آسانتر است. با بکهند دو دستی میتوانید به توپ پیچ کافی بدهید و ضربات پرقدرتی را روانه زمین حریف کنید. بکهند دو دستی نسبت به بکهند یکدستی از قابلیت بیشتری برای مقابله با توپهای بلند برخوردار است.
معایب: بکهند دو دستی در مقایسه با بکهند یکدستی وابستگی بیشتری به چرخش بدن برای تولید نیرو دارد. استفاده همزمان از هر دو دست نیز به صورت طبیعی، دسترسی به توپهایی که فاصله زیادی از شما دارند را محدودتر و اجرای ضربه را در این شرایط دشوارتر میسازد.
گریپ بکهند ایسترن
در گریپ بکهند ایسترن مفصل انگشت اشاره روی لبه شماره یک قرار میگیرد. اکثر بازیکنانی که بهصورت یک دستی بکهند میزنند از این گریپ استفاده میکنند. با این گریپ قادر خواهید بود ضربات خود را با پیچ رو و سرعتی مناسب روانه زمین حریف کنید. گریپ بکهند ایسترن برای زدن سرویس پیچ رو (Kick Serve) نیز کاربرد دارد و با استفاده از آن میتوان پیچ روی قابل توجهی به توپ داد.
معایب: ضربه زدن به توپ در ارتفاع بالاتر از شانه با این گریپ دشوار است.
گریپ بکهند سمیوسترن
در گریپ بکهند سمیوسترن مفصل انگشت اشاره روی لبه شماره هشت قرار میگیرد. این گریپ نیز برای ضربه بکهند یکدستی استفاده میشود اما نسبت به گریپ بکهند ایسترن از قابلیت بیشتری برای ایجاد پیچ رو و پاسخ به توپهای بلند برخوردار است. نحوه گرفتن این گریپ دقیقا مشابه گریپ فورهند سمیوسترن است. اگر از این گریپ برای ضربات فورهند و بکهند خود بهره ببرید، قادر خواهید بود بدون تغییر در گریپ خود فورهند و بکهند بزنید.
معایب: همانند گریپ فورهند سمیوسترن، گریپ بکهند سمیوسترن نیز ممکن است شما در مواجهه با توپهای کوتاه و کمارتفاع دچار مشکل کند.