آشنایی با انواع و دسته‌بندی مسابقات تنیس

تنیسفا – سالانه صدها تورنمنت تنیس در رده‌ها و سطوح مختلف در سرتاسر جهان برگزار می‌شود که این تنوع و گونه‌گونی بالا ممکن است برای برخی از علاقه‌مندان این رشته موجب سردرگمی شود. در مطلب حاضر دسته‌بندی رقابت‌های تنیس و میزان اهمیت، امتیاز و جوایز نقدی هر یک را به تفصیل شرح می‌دهیم.

نهادهای برگزارکننده مسابقات تنیس

قبل از هر چیز باید اشاره کنیم که سه نهاد مسئولیت برگزاری مسابقات تنیس را در سطح جهانی به عهده دارند:

• فدراسیون جهانی تنیس (International Tennis Federation) با نام اختصاری ITF
• اتحادیه تنیس مردان (Assosiation of Tennis Professionals) با نام اختصاری ATP
• اتحادیه تنیس زنان (Women’s Tennis Association) با نام اختصاری WTA

فدراسیون جهانی تنیس درواقع بدنه حاکم بر ورزش تنیس است. این فدراسیون در سال ۱۹۱۳ تأسیس شده و وظایف اصلی آن بطور کلی به شرح زیر است:

– آموزش، توسعه و گسترش ورزش تنیس در سطح جهان
– نظارت بر عملکرد فدراسیون‌های محلی
– مراقبت از اصل پاکی ورزش از طریق برنامه‌های مبارزه با دوپینگ و فساد
– برگزاری برخی تورنمنت‌ها از جمله مسابقات پایه و رده‌ سنی، مسابقات تیمی مردان و زنان و مهم‌تر از همه برگزاری رقابت‌های چهارگانه گرند اسلم

اتحادیه تنیس مردان (ATP) و اتحادیه تنیس زنان (WTA) نیز در همکاری با فدراسیون جهانی تنیس (ITF) تورهای جهانی تنیس را در دو بخش مردان و زنان برگزار می‌کنند. در ادامه بیشتر با وظایف این دو نهاد آشنا می‌شنویم.

دسته‌بندی کلی مسابقات تنیس و سازوکار امتیازدهی

مسابقات بین‌المللی تنیس بطور کلی از نظر سطح و درجه اهمیت به چهار دسته تقسیم می‌شوند:

1. رقابت‌های تور تنیس ITF
2. رقابت‌های تور چلنجر
3. رقابت‌های تور ATP و WTA
4. گرند اسلم‌ها

طبقه‌بندی فوق به‌صورت سلسله‌مراتبی است و به‌ترتیب از مورد یک تا چهار درجه اهمیت مسابقات بیشتر شده و هر چه درجه اهمیت مسابقات بیشتر باشد میزان امتیاز و جایزه نقدی مسابقات نیز بیشتر خواهد بود.

در ورزش تنیس بازیکنان بر اساس امتیازاتی که از طریق شرکت در مسابقات گوناگون و رسیدن به مراحل مختلف کسب می‌کنند رتبه‌بندی می‌شوند. امتیازات بازیکنان در جدول رده‌بندی جهانی (رنکینگ جهانی) جمع‌آوری شده و این جدول مبنای اصلی انتخاب بازیکنان برای حضور در مسابقات مختلف به حساب می‌آید.

بنابراین بازیکنانی که وارد مسابقات حرفه‌ای تنیس می‌شود کار خود را از مسابقات رده پایین‌تر شروع کرده و به تدریج با کسب امتیاز جواز حضور در مسابقات رده‌های بالاتر را کسب می‌کنند و بر این اساس بدیهی است بازیکنی که امتیاز کمی دارد امکان حضور در مسابقات بزرگ مثل مسترز یا گرند اسلم را ندارد.

سیستم امتیازدهی تنیس در رده بزرگسالان به‌صورت یکپارچه عمل می‌کند، بدین معنی که بازیکنان با حضور در مسابقات مختلف از رقابت‌های ITF گرفته تا گرند اسلم و غیره با توجه به سطح و رده مسابقات امتیاز دریافت می‌کنند. امتیازات هر تورنمنت با توجه به رده آن تعیین شده و بازیکنان به ازای صعود از هر مرحله‌ میزان مشخصی امتیاز دریافت می‌کنند. رنکینگ مسابقات مردان به عنوان رنکینگ ATP و رنکینگ مسابقات زنان به عنوان رنکینگ WTA شناخته می‌شود. در ادامه راجع به امتیازات مسابقات در رده‌های مختلف بیشتر توضیح خواهیم داد. همچنین برای اطلاع از نحوه محاسبه رنکینگ در تنیس می‌توانید این مطلب را مطالعه کنید:

نحوه محاسبه رنکینگ جهانی در تنیس

در ابتدا به معرفی رقابت‌های تور تنیس ITF می‌پردازیم که سنگ بنای تورنمنت‌های تنیس به حساب می‌آیند و هر بازیکن در شروع مسیر خود به سمت حرفه‌ای شدن کارش را از این مسابقات آغاز می‌کند.

تنیسفا؛ بزرگترین فروشگاه آنلاین لوازم تنیس

مسابقات تور تنیس ITF

همانطور که پیش‌تر عنوان شد فدراسیون جهانی تنیس وظیفه آموزش، توسعه و گسترش این ورزش را در سطح جهان به عهده دارد و در همین راستا وظیفه برگزاری مسابقات پایه نیز به عهده این فدراسیون است. به‌طور کلی مسابقات تور تنیس ITF شامل رده‌های جوانان، بزرگسالان، پیشکسوتان، تنیس با ویلچر و تنیس ساحلی می‌شود.

مسابقات تور تنیس ITF مردان و زنان

تورنمنت‌های ITF مردان و زنان شروع راه حرفه‌ای شدن در تنیس هستند. این تورنمنت‌ها در واقع پُلی مابین مسابقات رده جوانان و مسابقات مهم‌تر به حساب می‌آیند و تمام بازیکنان حرفه‌ای تنیس برای شرکت در مسابقات رده بالاتر ابتدا برای مدتی در تور تنیس ITF به رقابت‌ می‌پردازند.

پیش‌تر خواندیم که در ورزش تنیس مبنای پیشرفت بازیکنان امتیازاتی است که با شرکت در مسابقات گوناگون و رسیدن به مراحل مختلف کسب می‌کنند، اما علاوه بر امتیاز رنکینگ، مشوق بعدی جوایز نقدی است که به تناسب سطح مسابقات و صعود به مراحل مختلف به بازیکنان تعلق می‌گیرد.

فدراسیون جهانی تنیس در بخش مردان هر ساله در ۷۰ کشور جهان بطور تقریبی ۵۵۰ تورنمنت ITF برگزار می‌کند که بر اساس میزان جایزه نقدی به دو دسته زیر تقسیم می‌شوند:

1. ۱۵۰۰۰ دلاری یا M15
2. ۲۵۰۰۰ دلاری یا M25

این مسابقات در گذشته با نام “مسابقات فیوچرز” شناخته می‌شدند، اما از سال ۲۰۱۹ اسامی کنونی برای آن‌ها در نظر گرفته شد. تورنمنت‌های ۱۵ هزار دلاری و ۲۰ هزاری دلاری ITF پایین‌ترین سطح مسابقات جهانی تنیس در رده بزرگسالان محسوب می‌شوند. البته این موضوع به معنای کم اهمیت بودن آن‌ها نیست، چراکه این رقابت‌ها بستری را برای بازیکنان جوان فراهم می‌کنند تا با کسب تجربه و جمع آوری رنکینگ بتوانند خود را برای حضور در مسابقات حرفه‌ای‌تر آماده کنند. البته باید اشاره شود که حضور در این مسابقات شرط سنی نداشته و بازیکنان باتجربه نیز امکان شرکت در آن‌ها را دارند.

تفاوت مسابقات ۱۵۰۰۰ دلاری و ۲۵۰۰۰ دلاری در میزان جایزه نقدی و امتیاز رنکینگ آن‌ها است. این ارقام بیانگر مجموع جوایز نقدی یک تورنمنت هستند. در جدول زیر چگونگی تخصیص امتیاز و جوایز را به تفکیک هر مرحله مشاهده می‌کنید:

مثال: بازیکنی که در یک تورنمنت M25 تا مرحله یک‌چهارم پایانی صعود کند ۷۳۰ دلار جایزه نقدی و ۳ امتیاز رنکینگ دریافت می‌کند.

اما مسابقات ITF در بخش زنان متنوع‌تر است. سالانه حدود ۵۰۰ تورنمنت زنان ITF در ۶۵ کشور جهان برگزار می‌شود. این رقابت‌ها در ۵ رده طبقه‌بندی می‌گردند:

• W15 یا ۱۵۰۰۰ دلاری
• W25 یا ۲۵۰۰۰ دلاری
• W60 یا ۶۰۰۰۰ دلاری
• W80 یا ۸۰۰۰۰ دلاری
• W100 یا ۱۰۰۰۰۰ دلاری

کلیه مسابقات فوق بر روی سه نوع زمین (هارد، خاک رس و چمن) انجام می‌گیرند. زمین‌های هارد بیشترین سهم و چمن کم‌ترین سهم را در میان تورنمنت‌های ITF مردان و زنان دارند.

جداول امتیازات و جوایز نقدی مسابقات ITF در رده انفرادی زنان در زیر آمده است:

جدول امتیازات

جدول جوایز نقدی به تفکیک هر دور

برای مشاهده نمونه تقویم مسابقات ITF در بخش زنان و مردان روی لینک‌های زیر کلیک کنید:

مشاهده تقویم مسابقات تور ITF مردان در سال ۲۰۱۹

مشاهده تقویم مسابقات تور ITF زنان در سال ۲۰۱۹

مسابقات تور چلنجر Challenger و WTA 125

رقابت‌های «چلنجر» از نظر اهمیت و اعتبار یک سطح بالاتر از مسابقات ITF قرار می‌گیرند. تور چلنجر صرفاً شامل رده مردان می‌شود و اداره آن را اتحادیه تنیس مردان یا همان ATP بر عهده دارد. معادل این رقابت‌ها در بخش زنان مسابقات WTA 125 نام دارد که توسط اتحادیه جهانی تنیس زنان یا WTA برگزار می‌شود. درصورتی‌که بازیکنان در تورنمنت‌های ITF موفق عمل کنند و امتیازات لازم را کسب نمایند، آن‌گاه می‌توانند در رقابت‌های تور چلنجر و WTA 125 شرکت نمایند. لازم به ذکر است مسابقات WTA 125 از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۰ با نام WTA 125K شناخته می‌شد اما از سال ۲۰۲۱ برای هماهنگی بیشتر با مسابقات مردان نام آن تغییر یافت.

رقابت‌های تور چلنجر از لحاظ اهمیت، جوایز نقدی و امتیازات رنکینگ به ترتیب در ۵ رده طبقه‌بندی می‌شود:

• چلنجر ۱۲۵
• چلنجر ۱۱۰
• چلنجر ۱۰۰
• چلنجر ۹۰
• چلنجر ۸۰

اعداد ذکر شده در نام تورنمنت‌های فوق، همان امتیازی است که فرد قهرمان در آن تورنمنت به دست می‌آورد. مثلاً اگر بازیکنی در یک تورنمنت چلنجر ۱۰۰ قهرمان شود، ۱۰۰ امتیاز در رنکینگ جهانی کسب می‌کند.

معمولاً در مسابقات چلنجر با جایزه نقدی کمتر، تنیس‌بازان با رتبه بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ حضور پیدا می‌کنند و در مسابقات مهم‌تر و با جایزه نقدی بیشتر، بازیکنان با رتبه بین ۵۰ تا ۲۵۰ شرکت می‌نمایند.

هر ساله از ماه ژانویه تا نوامبر در مجموع حدود ۱۶۰ تورنمنت چلنجر بصورت هفتگی در نقاط مختلف جهان برگزار می‌شوند.

جداول امتیازات و جوایز نقدی (سال ۲۰۱۹) انواع مسابقات چلنجر در زیر آمده است:

 

لازم به ذکر است جداول فوق بر اساس داده‌های سال ۲۰۱۹ تنظیم شده و ممکن است در سال‌های مختلف بنا به دلایل گوناگون مانند تغییر در اسپانسرها تغییر ‌کند.

در بخش زنان نیز تعداد مسابقات WTA 125 طی سال‌های اخیر متفاوت بوده و از ۲ تورنمنت در سال ۲۰۱۲ به ۱۱ تورنمنت در سال ۲۰۱۹ رسیده است. مجموع جوایز نقدی این مسابقات بسته به اندازه جدول از حدود ۱۲۵۰۰۰ دلار تا ۱۶۳۰۰۰ دلار متفاوت است. قهرمان این تورنمنت‌ها ۱۶۰ امتیاز رنکینگ دریافت می‌کند. جدول امتیازات مسابقات WTA 125 در زیر آمده است:

یک نمونه از تقویم مسابقات چلنجر را در لینک زیر مشاهده می‌کنید:

مشاهده تقویم مسابقات تور چلنجر در سال ۲۰۱۹

مسابقات تور ATP و WTA

مسابقات تور ATP که معادل آن در بخش زنان WTA نام دارد بالاترین سطح مسابقات تنیس (بعد از گرند اسلم‌ها) هستند که زیر نظر اتحادیه‌های تنیس مردان و زنان برگزار می‌شوند. بازیکنانی که در تور چلنجر و WTA 125 موفق عمل کرده و امتیازات کافی را در رنکینگ کسب نمایند، جواز حضور در مسابقات تور ATP و WTA را به دست می‌آورند. تنیس‌بازانی که در تور ATP و WTA به رقابت‌ می‌پردازند در زمره بازیکنان “حرفه‌ای” قرار می‌گیرند.

تور ATP

ابتدا به رقابت‌های تور ATP می‌پردازیم. مسابقات تور ATP از لحاظ اهمیت، جوایز نقدی و امتیازات رنکینگ به ترتیب در ۴ رده زیر طبقه‌بندی می‌شود:

• ATP Tour 250 یا ۲۵۰ امتیازی
• ATP Tour 500 یا ۵۰۰ امتیازی
• ATP Tour Masters 1000 یا مسترز ۱۰۰۰ امتیازی
• ATP Finals یا فینال تور جهانی

مسابقات تور جهانی ATP هر سال از ژانویه تا نوامبر در کشورها و شهرهای مختلف جهان برگزار می‌شوند.‌ تور ATP شامل حدود ۴۰ تورنمنت در رده ۲۵۰ امتیازی، ۱۳ تورنمنت در رده ۵۰۰ امتیازی، ۹ تورنمنت مسترز ۱۰۰۰ امتیازی و مسابقات فینال تور جهانی می‌شود. تعداد تورنمنت‌های ۵۰۰ امتیازی و مسترز در سال‌های اخیر ثابت بوده اما تعداد رقابت‌های ۲۵۰ امتیازی بعضاً به‌دلیل اضافه یا کم شدن تورنمنت‌های این دسته تغییر کرده است. در مجموع تور جهانی ATP متشکل از حدود ۶۵ تورنمنت است.

مسابقات ۵۰۰ امتیازی

۱۳ تورنمنت رده ۵۰۰ امتیازی به‌ترتیب زمان برگزاری در تقویم تنیس مردان عبارتند از:

• مسابقات آزاد روتردام در هلند – هارد کورت
• مسابقات آزاد ریو در برزیل – خاک
• مسابقات دوبی در امارات متحده عربی – هارد کورت
• مسابقات آکاپولکودر مکزیک – هارد کورت
• مسابقات آزاد بارسلونا در اسپانیا – خاک
• مسابقات کوئینز کلاب در بریتانیا – چمن
• مسابقات هاله در آلمان – چمن
• مسابقات هامبورگ در آلمان – خاک
• مسابقات آزاد واشینگتن در ایالات متحده آمریکا – هارد کورت
• مسابقات پکن در چین – هارد کورت
• مسابقات توکیو در ژاپن – هارد کورت
• مسابقات وین در اتریش – هارد کورت
• مسابقات بازل در سوئیس – هارد کورت

بازیکن/تیم دوبل قهرمان در مسابقات ۲۵۰ و ۵۰۰ امتیازی به‌ترتیب ۲۵۰ و ۵۰۰ امتیاز رنکینگ به دست می‌آورد.

جدول توزیع امتیازات تورنمنت‌های ۲۵۰ و ۵۰۰ امتیازی به صورت زیر است:

محدوده تقریبی جوایز نقدی مسابقات ۲۵۰ امتیازی و ۵۰۰ امتیازی در زیر آمده است. میزان این جوایز معمولاً هر سال اندکی افزایش پیدا می‌کند و برای هر تورنمنت متفاوت است.

مسابقات مسترز ۱۰۰۰ امتیازی

تورنمنت‌های نه‌گانه مسترز بعد از رقابت‌های گرند اسلم و مسابقات فینال تور جهانی از بالاترین میزبان اهمیت برخوردار هستند و کسب جام در این تورنمنت‌ها افتخار مهمی برای هر تنیس‌باز به شمار می‌آید. از همین رو همواره شاهد رقابت تنگاتنگ بهترین بازیکنان جهان در این مسابقات هستیم. قهرمان رقابت‌های مسترز، ۱۰۰۰ امتیاز دریافت می‌نماید. ۹ تورنمنت مسترز ۱۰۰۰ امتیازی به‌ترتیب زمان برگزاری در تقویم سالانه تنیس مردان عبارتند از:

• مسترز ایندین ولز در ایالات متحده آمریکا
• مسترز مایمی در ایالات متحده آمریکا
• مسترز مونته‌کارلو در موناکو
• مسترز مادرید در اسپانیا
• مسترز رم در ایتالیا
• مسترز کانادا در کانادا
• مسترز سینسیناتی در ایالات متحده آمریکا
• مسترز شانگهای در چین
• مسترز پاریس در فرانسه

همانطور که در جدول بالا مشاهده می‌کنید ۶ تورنمنت از ۹ تورنمنت مسترز روی زمین‌ هارد انجام می‌شود و مابقی به تورنمنت‌های خاک رس اختصاص دارد. هیچ تورنمنت مسترزی در زمین‌ چمن برگزار نمی‌شود.

میزان امتیازات در دورهای مختلف مسابقات مسترز به صورت زیر است:

محدوده تقریبی جوایز نقدی مسابقات مسترز در جدول زیر آمده است. جوایز هر تورنمنت مسترز با دیگری متفاوت است و معمولاً هر سال اندکی افزایش پیدا می‌کند.

مسابقات فینال تور جهانی ATP Finals

مسابقات فینال تور جهانی یا ATP Finals که یکی دیگر از مسابقات زیر مجموعه تور ATP است، در واقع آوردگاه پایانی یک فصل تنیس به حساب می‌آید و با فرمتی متفاوت در انتهای سال بین هشت بازیکن برتر جهان برگزار می‌شود. این رقابت‌ها بعد از رقابت‌های ۴گانه گرند اسلم، بیشترین امتیاز و جوایز نقدی را دارا است.

رقابت‌های فینال تور جهانی در اواسط ماه نوامبر با شرکت هشت تنیس‌باز (و هشت تیم دونفره) برتر جهان برگزار می‌گردد. در این مسابقات، ۸ بازیکن/تیم برتر رده‌بندی جهانی و به عبارتی ۸ بازیکنی که بیشترین امتیاز را در طول فصل کسب کرده‌اند با یک‌دیگر به رقابت می‌پردازند. بازیکن/تیم قهرمان در این رقابت‌ها می‌تواند (به شرط پیروزی در تمام مسابقه‌های گروهی) تا سقف ۱۵۰۰ امتیاز به دست بیاورد.

قالب برگزاری مسابقات فینال تور جهانی با دیگر رقابت‌های ATP متفاوت است. این تورنمنت شامل دور گروهی و دور حذفی می‌شود، بدین‌صورت‌ که ابتدا شرکت‌کنندگان در دو گروه چهار نفره با یک‌دیگر رقابت می‌کنند و سپس نفرات اول و دوم هر گروه در مرحله نیمه‌نهایی به صورت ضربدری به مصاف هم می‌روند تا فینالیست‌ها مشخص شوند. اگر بازیکن/تیمی بدون شکست در مرحله گروهی به قهرمانی برسد، حداکثر امتیاز و جایزه نقدی را کسب خواهد کرد. مسابقات فینال تور جهانی که در گذشته به عنوان مسترز کاپ شناخته می‌شد در ۱۲ سال اخیر در شهر لندن و در سالن O2 برگزار شد، اما از سال ۲۰۲۱ شهر تورین در ایتالیا به مدت ۵ سال میزبانی از این رقابت‌ها را به برعهده خواهد داشت.

تقسیم امتیازات و جوایز نقدی مسابقات فینال تور جهانی مردان به شرح زیر است:

تور WTA

تور WTA هم همانطور که گفته شد معادل تور ATP در رقابت‌های زنان است و همانند آن از جایگاه و اعتبار بالایی برخوردار است. تورنمنت‌های تور WTA از لحاظ اهمیت، جوایز نقدی و امتیازات رنکینگ به ترتیب در ۴ رده زیر دسته‌بندی می‌شود:

• WTA 250
• WTA 500
• WTA 1000
• WTA Finals

لازم به ذکر است نام‌گذاری فوق از سال ۲۰۲۱ اعمال شده است. تا سال ۲۰۲۰ نام‌گذاری تورنمنت‌های بالا به صورت زیر بود:

• WTA 250 =>WTA International
• WTA 500 => Premier
• WTA 1000 => دو رده Premier 5 و Premier Mandatory

در رده WTA 250، تعداد ۳۲ تورنمنت در نقاط مختلف جهان برگزار می‌شود و بازیکن قهرمان در این تورنمنت‌ها ۲۸۰ امتیاز به دست می‌آورد.

در رده WTA 500، معمولاً ۱۲ تورنمنت در طول سال برگزار می‌شود و کشورهای استرالیا، روسیه، قطر، ایالات متحده آمریکا، آلمان، بریتانیا، چین و ژاپن میزبانی این تورنمت‌ها را بر عهده دارند. قهرمان مسابقات این دسته ۴۷۰ امتیاز کسب می‌کند.

تورنمنت‌های رده WTA 1000 در تنیس زنان از اهمیت زیادی برخوردار است و ۵ تورنمنت این رده، ۹۰۰ امتیازی و ۴ تورنمنت دیگر ۱۰۰۰ امتیازی است.

مسابقات ۹۰۰ امتیازی به ترتیب زمان برگزاری در تقویم تنیس زنان عبارتند از:

• مسابقات دوبی/دوحه (در سال‌های اخیر مسابقات به‌صورت یک‌سال‌درمیان در شهرهای دوبی و دوحه برگزار شده است.) – هارد کورت
• مسابقات رم – خاک
• مسابقات کانادا – هارد کورت
• مسابقات سینسیناتی – هارد کورت
• مسابقات ووهان – هارد کورت

مسابقات ۱۰۰۰ امتیازی به ترتیب زمان برگزاری در تقویم تنیس زنان عبارتند از:

• مسابقات ایندین ولز – هارد کورت
• مسابقات مایمی – هارد کورت
• مسابقات مادرید – خاک
• مسابقات پکن – هارد کورت

جدول تقسیم امتیازات مسابقات تور WTA به تفکیک دور به صورت زیر است:

مسابقات فینال تور جهانی WTA Finals

اتحادیه تنیس زنان همانند بخش مردان یک تورنمنت در انتهای هر فصل برگزار می‌کند که در آن ۸ بازیکن/تیم دونفره برتر جدول رده‌بندی با یک‌دیگر به رقابت‌ می‌پردازند.

قالب برگزاری مسابقات فینال تور جهانی زنان مانند بخش مردان است.

جدول توزیع امتیازات رقابت‌های WTA Finals به ترتیب زیر است:

جوایز نقدی مسابقات WTA Finals سال ۲۰۱۹:

مسابقات گرند اسلم

مسابقات گرند اسلم بالاترین اهمیت و جایگاه را در تنیس دارند و قهرمانی در آن‌ها بزرگترین آرزو و دستاورد هر بازیکنی به حساب می‌آید. این رقابت‌های چهارگانه گرچه بخشی از تورهای ATP و WTA به شمار می‌آیند اما توسط فدراسیون جهانی تنیس (ITF) برگزار می‌شوند. این مسابقات به‌صورت هم‌زمان در بخش مردان و زنان برگزار می‌گردند.

هر ساله چهار تورنمنت گرند اسلم برگزار می‌شود که از حیث شکوه و عظمت بزرگ‌تر از هر مسابقات دیگری هستند. این چهار تورنمنت بیشترین جایزه نقدی و امتیاز را دارند و بیشترین توجه را در رسانه‌های جهان و در میان علاقه‌مندان به ورزش تنیس به خود جلب می‌کنند. قهرمان یک گرند اسلم، ۲۰۰۰ امتیاز به دست می‌آورد که بیش از هر تورنمنت دیگری است.

۴ گرند اسلم تنیس به‌ترتیب زمان برگزاری در طول سال عبارتند از:

• گرند اسلم آزاد استرالیا – Australian Open
• گرند اسلم آزاد فرانسه یا رولان گاروس – French Open/Roland Garros
• گرند اسلم ویمبلدون – Wimbledon
• گرند اسلم آزاد آمریکا – US Open

هر چهار تورنمنت گرند اسلم از نظر اعتبار و میزان امتیاز در یک سطح هستند اما مسابقات ویمبلدون به علت سابقه بیشتر جایگاه ویژه‌ای در بین بازیکنان و هواداران دارد و بسیاری از آن بعنوان معتبرترین تورنمنت تنیس جهان یاد می‌کنند.

برای اطلاع بیشتر راجع به هر یک از تورنمنت‌های گرند اسلم روی نام آن‌ها کلیک کنید.

جدول توزیع امتیازات مسابقات گرند اسلم:

جدول زیر میزان جوایز نقدی مسابقات گرند اسلم در سال ۲۰۱۹ را نشان می‌دهد:

مسابقات ملی تنیس

اما در تنیس مانند هر ورزش دیگری مسابقاتی نیز در رده ملی برگزار می‌شود که مهم‌ترین آنها در بخش مردان مسابقات جام دیویس و در بخش زنان نیز مسابقات فد کاپ (بیلی جین کینگ کاپ) نام دارد.

جام دیویس یا Davis Cup

مسابقات جام دیویس که زیر نظر ITF انجام می‌شود، دارای گروه‌های مختلفی است که مهم‌ترین آن “گروه جهانی” می‌باشد. این رقابت‌ها قدمت زیادی دارد و شروع آن به سال ۱۹۰۰ برمی‌گردد.

رقابت‌های دیویس کاپ در گروه جهانی تا سال ۲۰۱۹ به گونه‌ای متفاوت از امروز برگزار می‌شد به‌طوری‌که مراحل مختلف مسابقات در برهه‌های مختلف سال انجام می‌گرفت و در نهایت فینال رقابت‌ها در انتهای فصل و بعد از رقابت‌های فینال تور جهانی مردان برگزار می‌شد. اما از سال ۲۰۱۹ نام رقابت‌های گروه جهانی به Davis Cup Finals تغییر کرد و قالب برگزاری نیز کاملا دستخوش تغییر شد.

قالب جدید برگزاری

رقابت‌های Davis Cup Finals با حضور ۱۸ تیم در پایان فصل بصورت متمرکز در یک شهر برگزار می‌شود. نحوه انتخاب تیم‌ها بصورت زیر است:

• ۴ تیم از دور نیمه‌نهایی دوره قبلی
• ۲ تیم با سهمیه وایلد کارت
• ۱۲ تیم از مرحله مقدماتی مسابقات که در ماه فوریه برگزار می‌شود

این ۱۸ تیم طی یک هفته و در ۶ گروه سه تیمی با یک‌دیگر مسابقه می‌دهند. پس از اتمام دور گروهی، ۸ تیم (۶ تیم سرگروه و ۲ تیمی که بهترین نتایج را کسب کرده‌اند) در دور یک‌چهارم نهایی با هم مسابقه می‌دهند و سپس ۴ تیم صعودکننده در دور نیمه‌نهایی با یک‌دیگر رقابت‌ می‌کنند تا تکلیف فینالیست‌ها مشخص شود.

مسابقات فدکاپ Fed Cup

معادل رقابت‌های دیویس کاپ در بخش زنان مسابقات «فد کاپ» است که از سال ۱۹۶۳ آغاز به کار کرده و با قوانینی کم و بیش یکسان زیر نظر فدراسیون جهانی تنیس برگزار می‌شود. این مسابقات سال ۲۰۲۰ به افتخار اسطوره آمریکایی تنیس زنان به مسابقات «بیلی جین کینگ کاپ» تغییر نام داد. پس از تغییر در فرمت برگزاری مسابقات دیویس کاپ در گروه جهانی، مسابقات فد کاپ نیز از سال ۲۰۲۰ با فرمتی جدید برگزار می‌شود با این تفاوت که به جای ۱۸ تیم، ۱۲ تیم در مسابقات نهایی آن شرکت می‌کنند. البته اولین دوره این مسابقات که قرار بود در بوداپست مجارستان برگزار شود به دلیل شیوع ویروس کرونا لغو شد.

جام ATP یا ATP Cup

از سال ۲۰۲۰ و پس از حرف‌و‌حدیث‌های فراوان میان اتحادیه تنیس مردان و فدراسیون جهانی تنیس، اتحادیه تنیس مردان نیز یک تورنمنت تیمی با نام “جام ای‌تی‌پی” (ATP Cup) به تقویم مسابقات خود اضافه کرد. برخلاف مسابقات جام دیویس که در انتهای فصل برگزار می‌شود، تورنمنت جام ATP در ابتدای فصل انجام می‌شود.

قالب برگزاری مسابقات جام ATP بطور کلی به شکل زیر است:

• یک هفته پس از مسابقات گرند اسلم اپن آمریکا، ۱۸ تیم از ۲۴ تیم شرکت‌کننده بر اساس رنکینگ بهترین بازیکن‌شان جوایز حضور در رقابت‌های سال بعد را کسب می‌کند و ۶ تیم باقی‌مانده در حین برگزاری مسابقات فینال تور جهانی مشخص می‌شود.
• هر تیم می‌تواند متشکل از ۳ تا ۵ بازیکن باشد؛ در تیم‌های سه نفره حداقل دو بازیکن باید دارای رنکینگ انفرادی بوده و در تیم‌های ۵ نفره، حداقل ۳ بازیکن باید در رده‌بندی انفرادی حضور داشته باشد.
• ۲۴ تیم حاضر در این تورنمنت در قالب ۶ گروه ۴ تیمی با یک‌دیگر مسابقه خواهند داد. دیدارها شامل دو بازی انفرادی و یک بازی دونفره است.
• هر تیم که بتواند در ۲ بازی از ۳ بازی به پیروزی دست یابد، برنده خواهد بود. بازی نخست بین بازیکن‌‌های دوم و بازی دوم بین بازیکن‌های اول هر تیم انجام می‌شود. بازی دونفره نیز صرف‌نظر از نتیجه دو مسابقه قبل برگزار خواهد شد.
• تیم‌های اول هر گروه به‌همراه دو تیم دومی که بهترین نتایج را در مرحله گروهی کسب کنند به مرحله یک‌چهارم نهایی راه خواهند یافت.
  

  تنیس در المپیک

یکی دیگر از رقابت‌های تنیس در رده ملی، رقابت‌های تنیس المپیک است که هر چهار سال یک‌بار همزمان با بازی‌های المپیک تابستانی برگزار می‌شود. فدراسیون جهانی تنیس از طرف کمیته بین‌المللی المپیک وظیفه سازمان‌دهی این مسابقات را بر عهده دارد. باوجود اهمیت و اعتبار بالای المپیک در ورزش جهان، مسابقات تنیس المپیک فاقد امتیاز رنکینگ است و بازیکنان با حضور در المپیک امتیازی در جدول رده‌بندی به دست نمی‌آورند.

جمع‌بندی

 در پایان برای جمع‌بندی بد نیست که یک بار دیگر سه نهاد برگزارکننده مسابقات تنیس و رقابت‌های زیرمجموعه هر یک را با هم مرور کنیم:

• 

  نمایی کلی از مسابقات تنیس جهان

  جدول امتیازات تورنمنت‌های تنیس مردان و زنان

  به منظور فراهم آوردن امکان مقایسه، در دو جدول زیر چگونگی توزیع امتیازات رنکینگ در کلیه مسابقات تنیس را بصورت جداگانه در دو بخش مردان و زنان مشاهده می‌کنید:

  بخش مردان:

  رده تورنمنت	قهرمان	فینالیست	نیمه‌نهایی	۱/۴ نهایی	دور ۴	دور ۳	دور ۲	دور ۱
  گرند اسلم	۲۰۰۰	۱۲۰۰	۷۲۰	۳۶۰	۱۸۰	۹۰	۴۵	۱۰
  فینال تور جهانی *	۱۵۰۰
  مسترز ۱۰۰۰ امتیازی – ۹۶ **	۱۰۰۰	۶۰۰	۳۶۰	۱۸۰	۹۰	۴۵	۲۵	۱۰
  مسترز ۱۰۰۰ امتیازی – ۴۸/۵۶	۱۰۰۰	۶۰۰	۳۶۰	۱۸۰	۹۰	۴۵	۱۰	x
  جام ATP ***	۷۵۰
  ۵۰۰ امتیازی – ۴۸	۵۰۰	۳۰۰	۱۸۰	۹۰	۴۵	۲۰	x	x
  ۵۰۰ امتیازی – ۳۲	۵۰۰	۳۰۰	۱۸۰	۹۰	۴۵	x	x	x
  ۲۵۰ امتیازی – ۴۸	۲۵۰	۱۵۰	۹۰	۴۵	۲۰	۱۰	x	x
  ۲۵۰ امتیازی – ۳۲	۲۵۰	۱۵۰	۹۰	۴۵	۲۰	x	x	x
  چلنجر ۱۲۵	۱۲۵	۷۵	۴۵	۲۵	۱۰	۵	x	x
  چلنجر ۱۱۰	۱۱۰	۶۵	۴۰	۲۰	۹	۵	x	x
  چلنجر ۱۰۰	۱۰۰	۶۰	۳۵	۱۸	۸	۵	x	x
  چلنجر ۹۰	۹۰	۵۵	۳۳	۱۷	۸	۵	x	x
  چلنجر ۸۰	۸۰	۴۸	۲۹	۱۵	۷	۳	x	x
  ITF 25,000$/25,0000$+H****	۲۰	۱۲	۶	۳	۱	x	x	x
  ITF 15,000$/15,0000$+H	۱۰	۶	۴	۲	۱	x	x	x

  * امتیازات دورهای مختلف مسابقات فینال تور جهانی در مطلب آمده است.
  ** عدد جلوی نام تورنمنت اندازه جدول را نشان می‌دهد. مثلاً ۹۶ یعنی جدول ۹۶ نفره است.
  *** در مسابقات جام ATP هر بازیکن می‌تواند تا سقف ۷۵۰ امتیاز به‌دست آورد. چگونگی اختصاص امتیاز به بازیکنان از بحث این مطلب خارج است.
  **** +H به معنای این است که تورنمنت امکانات لازم برای اسکان بازیکنان را فراهم می‌کند.

  بخش زنان:

  رده تورنمنت	قهرمان	فینالیست	نیمه‌نهایی	۱/۴ نهایی	دور ۴	دور ۳	دور ۲	دور ۱
  گرند اسلم (انفرادی)	۲۰۰۰	۱۳۰۰	۷۸۰	۴۳۰	۲۴۰	۱۳۰	۷۰	۱۰
  گرند اسلم (دوبل)	۲۰۰۰	۱۳۰۰	۷۸۰	۴۳۰	۲۴۰	۱۳۰	۱۰	x
  WTA 1000 – 96S*	۱۰۰۰	۶۵۰	۳۹۰	۲۱۵	۱۲۰	۶۵	۳۵	۱۰
  WTA 1000 – 64/60S	۱۰۰۰	۶۵۰	۳۹۰	۲۱۵	۱۲۰	۶۵	۱۰	x
  WTA 1000 – 32/28D	۱۰۰۰	۶۵۰	۳۹۰	۲۱۵	۱۲۰	۱۰	x	x
  WTA 1000 – 56S	۹۰۰	۵۸۵	۳۵۰	۱۹۰	۱۰۵	۶۰	۱	x
  WTA 1000 – 28D	۹۰۰	۵۸۵	۳۵۰	۱۹۰	۱۰۵	۱	x	x
  WTA 1000 – 16D	۹۰۰	۵۸۵	۳۵۰	۱۹۰	۱	x	x	x
  WTA 500 – 56/48S	۴۷۰	۳۰۵	۱۸۵	۱۰۰	۵۵	۳۰	۱	x
  WTA 500 – 32/30/28S	۴۷۰	۳۰۵	۱۸۵	۱۰۰	۵۵	۱	x	x
  WTA 500 – 28D	۴۷۰	۳۰۵	۱۸۵	۱۰۰	۵۵	۱	x	x
  WTA 500 – 16D	۴۷۰	۳۰۵	۱۸۵	۱۰۰	۱	x	x	x
  WTA 250 – 32S	۲۸۰	۱۸۰	۱۱۰	۶۰	۳۰	۱	x	x
  WTA 250 – 16D	۲۸۰	۱۸۰	۱۱۰	۶۰	۱	x	x	x
  WTA 125 – 48S	۱۶۰	۹۵	۵۷	۲۹	۱۵	۸	۱	x
  WTA 125 – 32S	۱۶۰	۹۵	۵۷	۲۹	۱۵	۱	x	x
  WTA 125 – 16D	۱۶۰	۹۵	۵۷	۲۹	۱	x	x	x
  WTA 125 – 8D	۱۶۰	۹۵	۵۷	۱	x	x	x	x
  ITF 100,000$ +H** – 32	۱۵۰	۹۰	۵۵	۲۸	۱۴	۱	x	x
  ITF 100,000$ +H – 16	۱۵۰	۹۰	۵۵	۲۸	۱	x	x	x
  ITF 100,000$ – 32	۱۴۰	۸۵	۵۰	۲۵	۱۳	۱	x	x
  ITF 100,000$ – 16	۱۴۰	۸۵	۵۰	۲۵	۱	x	x	x
  ITF 80,000$ +H – 32	۱۳۰	۸۰	۴۸	۲۴	۱۲	۱	x	x
  ITF 80,000$ +H – 16	۱۳۰	۸۰	۴۸	۲۴	۱	x	x	x
  ITF 80,000$ – 32	۱۱۵	۷۰	۴۲	۲۱	۱۰	۱	x	x
  ITF 80,000$ – 16	۱۱۵	۷۰	۴۲	۲۱	۱	x	x	x
  ITF 60,000$ +H – 32	۱۰۰	۶۰	۳۶	۱۸	۹	۱	x	x
  ITF 60,000$ +H – 16	۱۰۰	۶۰	۳۶	۱۸	۱	x	x	x
  ITF 60,000$ – 32	۸۰	۴۸	۲۹	۱۵	۸	۱	x	x
  ITF 60,000$ – 16	۸۰	۴۸	۲۹	۱۵	۱	x	x	x
  ITF 25,000$ +H – 32	۶۰	۳۶	۲۲	۱۱	۶	۱	x	x
  ITF 25,000$ +H – 16	۶۰	۳۶	۲۲	۱۱	۱	x	x	x
  ITF 25,000$ – 32	۵۰	۳۰	۱۸	۹	۵	x	x	x
  ITF 25,000$ – 16	۵۰	۳۰	۱۸	۹	۱	x	x	x
  ITF 15,000$ – 32	۱۰	۶	۴	۲	۱	x	x	x
  ITF 15,000$ – 16	۱۰	۶	۴	۱	x	x	x	x

  * حرف S به معنای بخش انفرادی و حرف D به معنای بخش دونفره است. عدد پشت این حروف نیز اندازه جدول را نشان می‌دهد.
  ** +H به معنای این است که تورنمنت اسکان بازیکنان را فراهم می‌کند. به بازیکنان حاضر در این تورنمنت‌ها امتیاز بیشتری تعلق می‌گیرد.

  تقویم تور ATP و WTA

  تور تنیس مردان و زنان فشرده است و مسابقات رده‌‌های مختلف هفته‌به‌هفته از ماه ژانویه تا ماه نوامبر برگزار می‌گردند. در زیر تقویم ATP و WTA در سال ۲۰۱۹ آمده است: